Met hervorming vergunningenbeleid wil Vlaamse regering bouw- en infrastructuurprojecten versnellen

Gepubliceerd op 18-02-2022 14:59

De Vlaamse Regering zet het licht op groen voor meerdere grote vereenvoudigingen van omgevingsprocedures. Daardoor kan Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir verschillende aparte procedures samenvoegen tot één, tijdverlies voorkomen door behandelingstermijnen in te korten en belangrijke maatschappelijke investeringen in riolering, windenergie, bufferbekkens en fietspaden versnellen. “We versnellen en vereenvoudigen waar het kan en verbeteren waar het moet”, aldus Zuhal Demir, die de beslissingen later zal omzetten in regelgeving en zal voorleggen aan het Vlaams Parlement.

bron foto: Stoop Projects (Beveren)bron foto: Stoop Projects (Beveren)

“Versnellen en vereenvoudigen waar het kan, verbeteren waar het moet, dat is onze leidraad. Zeker voor belangrijke maatschappelijke investeringen in riolering, windenergie en veilige fietspaden moeten de hervormingen verbetering brengen. Maar ook iedereen die gaat bouwen zal in de toekomst genieten van een eenvoudigere vergunningsprocedure met de langverwachte mogelijkheid om plannen bij te sturen en zo tegemoet te komen aan opmerkingen of adviezen. Tegelijk garanderen we de rechtsbescherming in elk dossier én blijf de milieu-impact van aanvragen doorslaggevend”, zegt Zuhal Demir.

Ook het milieueffectrapport wordt vereenvoudigd en versterkt om te komen tot een veel duidelijkere impactanalyse op ons leefmilieu en de gezondheid van mensen. Er zal in geval van twijfels over milieueffecten wel sneller een milieueffectrapport moeten worden opgemaakt.

Het politiek akkoord dat de regering bereikte bevat vijf luiken:

. Belangrijke maatschappelijk relevante projecten worden versneld door de beslissingsbevoegdheid naar het Vlaams niveau te tillen. Zo zullen infrastructuurprojecten van algemeen belang (zoals fietspaden, wachtbekkens en rioleringen) en windturbineprojecten in de toekomst op Vlaams niveau beslist worden.

. Het Omgevingsvergunningsdecreet wordt na evaluatie en benchmark met het buitenland bijgestuurd. De Vlaamse Regering hervormt alles naar één geïntegreerde, modulaire procedure waarbij de vele afzonderlijke procedures worden samengevoegd en binnen eenzelfde procedure aanpassingen of rechtzettingen doorgevoerd kunnen worden.  

. Herbestemmingen en vergunningen mogelijk via één geïntegreerde procedure via het Omgevingsbesluit in plaats van twee afzonderlijke, opeenvolgende procedures. Alle processtappen vallen samen: één MER-rapport, één infomoment, één openbaar onderzoek, één finale beslissing.  

. De milieueffectrapporten (MER) worden vereenvoudigd en versterkt zodat de impact op ons leefmilieu en de gezondheid niet verzuipt in literatuurstudies en duizenden bladzijden overbodige informatie. De verplichting om een MER op te maken wordt volledig gealigneerd op de Europese richtlijnen.

. Rioleringsprojecten worden versneld met minder procedurestappen tussen Aquafin en VMM. Gemeenten kunnen gebruik maken van het principe “verklaring van openbaar nut” zodat ze sneller kunnen overgaan tot de aanleg van leidingen in onbebouwde percelen.

VCB reageert positief op plannen om vergunningenbeleid te hervormen

De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) is tevreden met de plannen om het vergunningenbeleid ingrijpend te veranderen. Vandaag is er vaak stilstand als gevolg van te complexe en tijdrovende procedures. Enkel structurele hervormingen brengen soelaas. Jaar na jaar zijn er meer vergunningsaanvragen, terwijl eenzelfde aantal ambtenaren een steeds groter aantal vergunningen moet afhandelen. Daarnaast kunnen verschillende lokale besturen en adviesinstanties nog stappen vooruit zetten dankzij verdere uniforme digitalisering. Hoewel de digitale omgevingsaanvraag al geruime tijd een feit is, beschikken zij niet altijd over de nodige en uniforme digitale tools afgestemd op die digitale procedure.

In drie jaar tijd is het aantal vergunningsaanvragen met een kwart toegenomen. Van circa 80.000 in 2018 tot ongeveer 100.000 in 2020. Daarbij verzuipen ambtenaren in de veelheid aan vragen voor kleinere werken. Uit een recente enquête van de Beroepsvereniging van de Vastgoedsector (BVS) blijkt dat het in Vlaanderen intussen gemiddeld 3 jaar en 10 maanden duurt om een vergunning te krijgen. Volgens de VCB is er daarom nood aan een fundamentele ombuiging binnen het omgevingsbeleid. Een heroriëntering van vergunningsplicht, meldingsplicht en vrijstelling van vergunnings- en meldingsplicht dringen zich op, zodat vooral de vergunningsaanvragen met de grootste impact op de omgeving, op mens en milieu de aandacht krijgen die ze verdienen. Bovendien helpt dit de werklast van lokale besturen en adviesinstanties te verminderen.

“De VCB reageert positief op de plannen om de vergunningprocedures te hervormen. Daarbij vragen wij meer doelgerichte en toekomstgericht vergunningsregels die procedureel en inhoudelijk meer op elkaar afgestemd zijn, die nieuwe knelpunten vermijden en die meer inzetten op digitalisering en op de koppeling van data. Dat kan de afhandeling en de handhaving op het terrein enkel ten goede komen. De VCB formuleert verder voorstellen en volgt de ontwikkelingen van deze hervorming op de voet”, zegt Marc Dillen, directeur-generaal van de VCB.